|
इ इ= देवनागरी वर्णमालाको स्वरवर्णमध्ये तेस्रो स्वरवर्ण
इंगला= योगशास्त्रअनुसार नाकको देब्रे प्वालबाट श्वास
भित्र-बाहिर गराउने नाडी ( इङ्गला, पिङ्गला र सुषुम्नामध्येको) एउटा ईडा : इंगित= इङ्गित, सङ्केत, औंल्याइ, निर्देश इंच= इञ्च, एक फूटको बाह्रौं भाग, इञ्ची, इंचाई = प्रभारी, कार्यवाहक कार्यप्रभारी, कार्य प्रमुख इंजन=यन्त्र, कल, इन्जिन, साधन, उपाय इंजनड्राइवर = यन्त्रचालक, साधनकर्ता, इन्जिन इंजिनीयर =:यन्त्रकार, यान्त्रिक, इन्जिनीयर, अभियन्ता
इंजील=कल काँटा आदि जोड़ने वा बनाउने मान्छे, नयाँ व्यवस्था
गर्नु, यन्त्रशास्त्र इक़रार=चेतनसम्बन्धी स्थिति, ग्राह्यता, चेतनता, समझ इंजेक्सन= सूई, इन्जेक्सन, सियो इंटर= मध्यवर्ती, माझको, माध्यमिक मध्यमवर्गको, मध्यस्थ इंतकाम= प्रतिशोध, बदला लिनु साटो फेर्नु इंतकाल= मृत्यु, निधन, अवसान, स्वर्गवास इंतखाब= चुनाइ, चयन, रोजाइ, छाँट छानिएको इंतजाम= बन्दबस्त, व्यवस्था, प्रबन्ध, निर्वाह इंतजार = पर्खाइ, प्रतीक्षा, कुर्नु, पर्खाइ, बाटो हेराइ,
आशा गर्नु इंतहा = सीमा, हद, आखिर इंदराज= प्रविष्ट, प्रवेश, भित्र पस्ने ठाउँ इंदीवर= नीलकमल, सुनाखरी सुनगाभा, अर्किड इंदु= जून, चन्द्र, उपग्रह विशेष, शशि इंद्रजाल= जादू, मन्त्र, माया, मन्त्रयोग, जादूगरी, इन्द्रजाल,
टुनामुना इंद्रजालक= जादूगर, इन्द्रजाली, मायावी, टुनामुना गर्ने इंद्रजाली = कपटी, मायावी, धोका दिने इंद्रिय= इन्द्रिय, पाँच ज्ञानेन्द्रिय र पाँच कर्मेन्द्रिय इंद्रियग्रहा= विद्या, ज्ञान, कौशल, सन्देश, जानकारी इंद्रियवाद= सुखसम्बन्धी, सुखवादी, मौजी, भोगी इंधन = इन्धन,
तापबाट शक्ति प्रदान गर्ने साधन, दाउरा, कोइला, मट्टितेल, डिजेल इत्यादी इंसान= मानिस, मान्छे, मानव, मनुष्य इंसानियत= मानवता,
मनुष्यत्व, मान्छेत्व, मानवगुण इंसाफ= न्याय,
इन्साफ, नियाँ- निसाफ, निसाफ इक= एक, एक्लो, एउटा, अविभाज्य एकको अङ्क इकट्ठा =जम्मा, सङ्ग्रह, बटुलाइ, समूह, सँगालो इकतरफ़ा= एकपक्षे, एकापट्टि इकतान= सादृश्य, तुल्य, समतुल्य, एकै इकतालीस= एकचालीस चालीस र एकको योग इकतीस= एकतीस तीस र एकको योग इकबल= उन्नति, मङ्गल, सौभाग्य, फलिफाप, कल्याण, ऐश्वर्य,
वैभव, समृद्धि इकबाली गवाह= प्रसङ्ग वा प्रमाण गर्ने मानिस, मञ्जुरी
दिने मानिस, समर्थक, गवाही, अनुमोदक, इक़रार= बादा, कबुल, सम्झौता, प्रतिज्ञा, सहमति इकरारनामा=कार्यकरारनामा, कागजपत्र, विलेखपत्र, करारपत्र,
मिलापत्र इकलौता =कलो, एकमात्र, एउटामात्र बिहे नभएको इकसठ= एकसठ एकसठी
इकसार=एकसमान, एकै किसिमको, एकनासको एउटै प्रकारको, एकनासको
लुगा इकहत्तर= एकहत्तर, सत्तर र एकको योग इकहरा = एक्लो, एक्लै, एकल इकाई = एकाई, कुनै नाप-तौल इक्का = एक्का, घोड़ागाड़ी, टाँगा, टाँगा गाड़ी इक्कीस= एकाइस, बीस र एकको योगद्वारा बनिने सङ्ख्या इक्यानवे= एकानब्बे, नब्बे र एकको योग सङ्ख्या इक्यावन= एकावन, पचास र एकको इक्यासी= एकासी, अस्सी र एकको योग इक्षु =ऊखु, मिस्री इख्तिलाफ= विरोध, असङ्गति, असहमति, मतभेद, कर्कश आवाज इच्छा= इच्छा, अभिलाषा, आशा, चाहनु, अपेक्षा, लक्ष्य इच्छानुसार=अभिलाषाअनुसार, आकाङ्क्षानुसार, इच्छानुसार,
आग्रहअनुसार इच्छापत्र = इच्छाशक्ति, इच्छापत्र, वारिसनामा, चाहन गर्नु
इच्छाशक्ति= सङ्कल्पशक्ति, इच्छाशक्ति, प्रवृत्ति, इरादा,
मनोरथ इच्छित= इच्छा गरेको चीज, आकाङ्क्षा, स्पृहा, मनोरथ इजरा = नालिस, उजुरीपत्र, फिरादपत्र, अदालतमा दिइने बयान
इजलास= अदालत, न्यायालय, कचहरी, फकाउनु |
इजहार= बात, बोल्ने रीति, शब्ददरचना, पदावली, अभिव्यञ्जना इजाजत= अनुमति, स्वीकृति, आज्ञा, मञ्जुरी, आदेश इजाफ़ा= वृद्धि, संवृद्धि, उन्नति, संवर्धन, प्रगति : इजारा= व्यापारसम्बन्धी एकलौटी अधिकार, एकाधिकार एकान्तिक
अधिकार, सर्वाधिकार : इज्जत= इज्जत,
मान, सम्मान, प्रतिष्ठा, मर्यादा : इज्जतदार= प्रतिष्ठित, मानित, मानिएको, सम्मानित, मर्यादित इज्जतवाला= गौरवनीय, माननीय, आदरणीय, पूजनीय, सम्माननीय इठलाना=शानसित हिड्नु, खूब ठाँटसँग हिड्नु, घमण्डसँग हिड्नु, उद्रतगति, ढाँचा पारेर हिँड्नु इतबार= विश्वास, श्रद्धा, निष्ठा, धर्म विश्वास इतर= विभिन्न, अलग, फरक, असदृश, अन्य, भिन्न इतवार= आइतबार, इति= इति, यति, समाप्त, अन्त, शेष इतिवृत्त = इतिहास, इतिवृत्त, पुराण, लिपिबद्ध गर्नु, क्रमानुरूप इतिहास= इतिहास, वृत्तान्त, पुरावृत्त, विवरण, पूर्वकथा इतिहासकार = लेखक, इतिहास लेखक, इतिहासकार, इतिहासशास्त्र इति श्री= सक्नु, सिध्याउनु, सम्पूर्ण गर्नु, शेष गर्नु, खतम गर्नु इत्तफ़ाक= दैव, अवसर, मौका, सम्भावना, संयोग, भाग्य इत्तला = सूचना, सूचनापत्र, जानकारी, विज्ञप्ति इत्तहाद = सङ्घ, एक्लै एकता, समानता इत्र= अत्तर, सुगन्ध, वासना, सुवासना, सौरभ, सुरभि इत्रदान= महक, पानी अत्तर, परिमल इधर= यता, यसतर्फ, यतातिर, यो मार्ग, यतापट्टि इनकलाब= क्रान्ति, परिवर्तन, उग्रसुधारवादी सिद्धान्त, कुनै जुलुस आदिमा लगाइने नारा इनकार= तिरस्कार, इनाम= इनाम, पारितोषिक पुरस्कार, बक्सिस इनायत=अनुग्रह, कृपा, स्नेह, अनुकूलता, दया इनेगिने =एक- दुइमात्र, कम्ती छानिएका मात्र चुनिएको, मन परेको इन्द्रधनुष=इन्द्रधनुष इन्द्रेणी, सप्तरङ्गी इफ़रात= प्रचुरता, प्रशस्तता, परिपूर्ण अवस्था, प्राचुर्य इबादत= प्रार्थना, आराधना, पूजा गर्नु, बिन्ती गर्नु इबादत्तखाना= पूजास्थल, देवालय, देवस्थान मन्दिर इब्तिदा= शुरु, प्रारम्भ, आरम्भ, उत्पत्ति, मूल, आदि इमला= पढ़िएको लेखाइ, श्रुतिलेख, आदेश, श्रुतिलेखन इमली= तित्तिरी, अमिलो वा तित्तिरीको बोट वा फल, खट्टिरा, खट्टिरा इमारत= भवन, महल, ठूलो घर, धेरै तला भएको घर इमारती= काठको घर, तयारी काठको महल, ठूला- ठूला रुखको मूढाले बनिएको घर इम्तहान= परीक्षा जाँच, खोजी गर्ने काम, मूल्याङ्कन इयत्ता= सीमाबद्ध गर्नु, हद इरावतन = जानी इर्द-गिर्द= वरिपरि, वरपर, छेउछाउ, चारै तिर, यताउति इलजाम= आरोप, अभियोग, आक्षेप, फत्तुर इलम= विद्या, शिक्षा, अध्ययन, ज्ञान, इलम इलमी = जिज्ञासु, ज्ञान, शैक्षणिक, पाण्डित्य इलहाम= प्रबोधन, सभ्यता, स्पष्टीकरण, ज्ञानोदय इलाका=इलाका, क्षेत्र, प्रान्त, अञ्चल, भेक इलाज= उपचार, ओखती- मूलो, चिकित्सा, रोगमुक्ति, इलाज, बिमार जाँच गर्नु इलायची= अलैंची इलाही= हे परमेश्वर, हे भगवान्, ईश्वर, प्रभु इलितजा= अनुरोध गर्नु, प्रार्थना गर्नु, बिन्ती गर्नु, निवेदन गर्नु, विनय गर्नु इल्लत= झञ्झट, विरक्ति, व्याकुलता, चिन्ता वा फिक्री गर्नु, सुर्ता गर्नु इल्ली= लाब्रे, झुसिल्कीरो इशारा= इसारा, सङ्केत, आँखा वा अङ्ग-प्रत्यङ्गको चालले भाव व्यक्त गर्ने काम, चिन्ह इश्क़= माया, प्रेम, प्रीति, प्यार, पिरती, अनुराग, प्रणय इश्कबाज= प्रेम गर्नु, प्रेमको कुराकानी गर्नु, अनुरक्त हुनु, आइमाईप्रति आपनो मनको इच्छा प्रकट गर्नु इष्ट= इच्छा गरिएको, रोजेको, वाञ्छित प्रिय व्यक्ति, हितैषी मित्र, इष्ट इस= यो, यस इसरार = लिडेदिप्पी, आग्रह, हठ, जिद्दी, जोर इसलिए= अतः एव, यसकारणले, यसैले, यसर्थ, तसर्थ इस्तीफा =राजीनामा - पत्र, त्यागपत्र, पदत्याग, परित्याग इस्तेमाल= व्यवहार, प्रयोग, उपयोग, चलाउनु इस्त्री= लुगामा इस्त्री लाउनु इस्पात= इस्पात, फलाम
इस्म= संज्ञा, नाम, विशेष्य पद |
