ब ब = देवनागरी वर्णमालाको तेइसौं वर्ण : बंक = बाङ्गिएको, घुमाउरो, नुइएको, मर्केको : बंकिमा = निहुरेको, बाङ्गो, झुकेको, निहुरिएको : बंगला = बङ्गाली भाषा : बंजर = बञ्जर, रुखो, अन्नबाली नहुने : बंजारा = निश्चित घरबार नभएको फिरन्ते, घुमफिर गरिरहने डुलुवा : बंडा = लिँदे, पुच्छर नभएको : बंद = बन्द, थुनिएको, ढाकिएको, छेकिएको : बंदगी श्रद्धाञ्जलि, तरन- तारण, तर्पण, प्रार्थना
: बंदर = बाँदर, ढेडु, लङ्गुर, वनचर, वनमान्छे : बंदरगाह = जहाज बिसाउने समुद्री तट, बन्दरगाह
: बंदा = मान्छे, मानिस, मानव : बंदी = बन्दी, कैदी, थुना परेको व्यक्ति, अपराधी : बंदरिया = बँदरनी, छाउरी बाँदर : बंदिश = रोक, प्रतिबन्ध, छेक, बाधा, रोकटोक : बंदीखाना = कारावास, ठिङ्गुरो, जेल, बन्दीखाना : बंदूक = बन्दुक, बारुद वा गोली भरेर पड्काउने हतियार, आयुध : बंदूकधारी = बन्दुकधारी, बन्दुके, बन्दुक पडकाउने व्यक्ति : बंदोबस्त = प्रबन्ध, चाँजोपाँजो, तर्जुमा, व्यवस्था : बंध = बन्धन, गाँठो पर्नु, जोड़नु : बंधक = धरोट, धितो, बन्धक, बैना, डिक : बंधन = थुना, नजरबन्दी, हिरासत, बन्धन : बंधन = परम्परा, आवश्यकता,
अन्दाज : बंधुभाव = नातागोता, कुटुम्ब, कुल, खलक, सहगोत्र : बंध्य = अनुत्पादक, थारो, बाँझो, उजाड़ : बकवाद = भक भकाउनु, अस्पष्ट गरी कुरा गर्नु बकस = बाकस, : सन्दुक, पेटी : बक़ाया = तिर्नुपर्ने बाँकी, तिरो रकम, देय राशि : बक़ोल = वर्णन गरिएअनुसार, भनिएजस्तो बखाने जस्तै : बखान = बचान, वर्णन, चित्रण, आख्यान, विवरण : बखुद = स्वयं नै, आफै नै : बंध्यत्व = बाँझोपन, बखूबी = सुन्दरतापूर्वक, अनुर्वरक,
अनुत्पादक, अफलित : बंबा = पानीको नली : बंसी = बाँसुरी, बाँसले बनिएको फुक्ने वाद्ययन्त्र : बँटना = बाँड्नु, वितरण गर्नु, भाग लगाउनु अलग पार्नु : बँटवारा = अंशबण्डा, भागवण्डा, विभक्ति, वितरण : ·बँधना
= बाँध्नु, कस्नु, जोड्नु, गाठो पार्नु : बँसवाडा = बाँस बजार, बाँस अनि यसको विपणन् हुने ठाउँ : बकझक = बकबक, निरर्थक, अस्पष्ट गरी कुरा गर्नु, गनगन, फत्फताउनु
: ·बकतर
= कवच, प्रहारबाट बाँच्न प्रयोग गरिने सैनिक पोशाक, शरीर रक्षक : बकना = जथाभावी बोल्नु, व्यर्थको कुरा गर्नु, बकबक : बकबक = बकबक, बगमफुसे बोली, साह्रै छिटो वा अस्पष्ट कुरा गराइ : बकरा = बाख्रो, खसी, बकरीद = मुसलमान जातिको पर्व, बकवाद = निरर्थक वचन, बखेड़ा = कचिङ्गल, घारघुर, झगड़ा, बिग्रह : बख़्शाना = माफ दिनु, क्षमा दिनु, गर्नु, क्षमायाचना : बग़ल = छेउ, किनार, निकास, बगल : बगला - भगन =पाखण्डी, छद्मभेषी,
दाम्भिक, स्वाँगी : बगिया =बगैची, सानो बारी : बग़ैर =बिना, नभए, अभावमा नभएको, रहित, विहीन : बचत = बचत, जोगाड़, जोगाउने क्रिया, कम खर्च गर्नु : बचत खाता = बचत खाता, ब्याङ्कमा
निश्चित ब्याज पाक्ने हिसाबले पैसा राखिने नियम : बचत योजना= : बचत योजना, जोगाड़ गर्न सिकाउने विधि : बचना = बाँच्नु, जीवित हुनु, कालको मुखमा नपर्नु : बचपन = बालकपन, बाल्यावस्था, शिशुकाल : बच्चा = बालक, बच्चो, शिशु, बच्ची = बालिका, नानी, मैया : बजट = बजट, आय-व्ययको हिसाब : बजना = बज्नु, आवाज निस्कनु : बजरंग = पवनपुत्र, मरुत्वान्, मारुति, रामदूत, हनुमान : बजरिया = मधुरो, मन्द, हल्का, प्रकाशहीन
: बजरी = गिटी, रोड़ा, बजरी, मसिना ढुङ्गा : बजवाई = पारिश्रमिक, ज्याला मजदूरी: बजा = सठीक, उचित, उपयुक्त, योग्य : बजाज = कपड़ा - वस्त्रको व्यापारी
: बजाना = बजाउनु, सुर निकाल्नु : बजाय = साटो, हेरफेर, साटोपाटो, बदलीमा : बझाना = फस्नु, फसाउनु, अल्झनु, अल्झोमा पर्नु : बझाऊ = अल्झेको, झुण्डेको, लत्रेको : बटन = बटन, टाँक : बटाई = बांट्ने क्रिया, बाँड़नु, बाँडचुड़
: बटाटा = आलू, कन्दमूल, सब्जी विशेष : बटाऊ = यात्री, बटुवा, पथिक, पर्यटक : बटिया = सानो, निम्न, नीच, बटुआ = पैसा बोक्ने थैली, जाबी, थैलो, धोक्रो : बटेरबाजी = तित्रा पाल्ने काम : बट्टा = ढुङ्गाको टुक्रा, गिटी : बट्वारा = विभाजन, फ्याक पार्नु, टुक्राउनु,
खण्ड : बड़प्पन = गरिमा, ठूलोपन, महान्ता, गुरुत्व : बड़भागी = भाग्यमानी, सौभाग्यशाली, लच्छिनी, शुभ: बड़वनाल = समुद्री आगो, लाग्ने आगो : समुद्रमा बड़ा = ठूलो, बृहत्, भभिकाय, विशाल, विराट : बड़ाई = महानता, विज्ञ, श्रद्धेय,
महिमा : बढ़ती = बृद्धि, धेरै, बढ़ी, अधिक : बढ़ना = बदनु, हुर्कनु, ठूलो हुनु : बढ़ा-चढ़ा = बढाएर भएभन्दा अधिक थपेर, बढ़ाइ-चढाइ : बढ़ाना = बढाउनु, थप्नु, बृद्धि गर्नु, ठूलो हुनु : बढ़ाव = प्रेरणा, प्रोत्साहन, प्रचोदन, उद्दीपन : बढ़िया = असल, राम्रो, गुणवान् : बढ़ोत्तरी = बढोत्तरी, उन्नति, प्रगति, बढ़ाइ : बतक्क़ड़ = गफी, गफ गर्न खप्पिस, गफाड़ि : बतरस = स्वाद लिनु, आनन्द लिनु, मनपराउनु, प्रशंसा गर्नु : बताना = बताउनु, भन्नु, जानकारी दिनु : बतौर = यस्तै, जस्तै, यसै प्रकारको,
दुरुस्त : बत्ती = बत्ती, लालटीन : बत्तीस= बत्तीस, तीस र दुईको जोख : बथुआ = बेथु, साग जातिको तरकारी : बद : =:नराम्रो, कमसल, खराब, घटिया : बदइंतजामी = असल प्रबन्ध नभएको, व्यवस्था नमिलाइएको : बदकिस्मत =दुर्भाग्य, अफाप, लोदर, अभागी : बदजबान =चोसे बोली भएको, नराम्रो वचन बोल्ने, दुर्वचन बोल्ने : बदजात = दुष्ट, पापिष्ट, लफङ्गो, दुराचारी, पाजी : बदतमीज = अशिष्ट, आदर नदेखाउने, असभ्य :अभद्र, बदतर = खराब, विरूपता, विकृत, नराम्रो :
बरखास्तबद्ध = सीमा, आबद्ध, निबद्ध, युक्त : |
बद्धकोष्ठ = दिसा नहुनु, कब्जियत : बधाई = अभिवादन, तारिफ, प्रशंसा, सराहना : बधिर = बहिरो, कान नसुन्ने : बन = वन, जङ्गल, अरण्य, फारस बददुआ = सराप, दुर्वचन, बनमानूष = वनमान्छे, चिम्पाञ्जी : अनर्गल, मनाही : बदन = शरीर, जिउ, काया, देह : बदनाम = कुख्यात, कुनाम, दुर्नाम : बदबू = दुर्गन्ध, गन्ध, नराम्रो बासना : बदमाश = बदनाम, दुष्ट, नीचकर्मी,
दुष्कर्म : बदमिजाजी = छिटो रिसाउने, रिसाहा : बदरंग = रङ्ग उड़ेको, फुस्रो भएको : बदल = परिवर्तन, परिणति, अदलबदल, स्थानान्तरण : बदला = प्रतिशोध, बदला लिने भाव : बदलाव = बदली, सट्टामा अर्को लाउनु, प्रतिस्थापन : बदली = बादल लागेको धुन्धियाली : बदशकल = अनुहार न दनुवारको कुरूप, विकृत रूप भएको : बदसूरत = कुरूप, विकृत रूप भएको, ध्वाँसे : बदस्तर = नित्य रूपमा, सधैंजस्तो, रीतअनुरूप : बनाना = बनाउनु, तयार पार्नु, उत्पादन गर्नु : बना-बनाया = पहिलेबाटै तयार अघिबाटै बनाइएको, तत्काल : बनैला = जङ्गली, हिंस्रक, बपौती =धरोहर, एक पिंढीदेखि अर्को पिँढीसम्म, पैतृक सम्पत्ति : बबर = सिंह, केशरी, गर्दनमा लामो जगर हुने हिंस्रक पशु : बम = बम, पदार्थ : बमचख़ =झगड़ा, कलह, झोकाझोक, झैझगड़ा : बयान = बयान, नालीबेली, बखान, वृतान्त : बयानामा = बयानामा, खरीद-बिक्रीको सन्धिपत्र : बयार = बतास, मारुत, समीर, वायु : बरकत = : ईश्वरको कृपा, लालित्य, मनोहरता : बरखास्त = बर्खास्त, खारेज : बरखी = पहिलो बर्खान्त,
मृत्युको पहिलो वर्ष : बरज़ोर = बलियो, बलिष्ट, दहो : बरतन = भाँड़ा, पात्र : बरताव = व्यवहार, विवेचन, भद्रता : बरबाद = बिग्रेको अवस्था, भत्किएको, विध्वंश : बरस = वर्ष, याम, साल : बरसगाँठ = वर्षगाठ वार्षिकी, जन्मदिवस : बरसना = पानी पर्नु, वृष्टिपात, वर्षा : बरसात = वर्षायाम, पानीझरी, वृष्टि : बरसाती : = पानी परिरहेको,
वृष्टिपात भइरहेको : बरात = जन्ती, बिहाको जमघट : बराती = जन्तीपक्षको : बराबर = बराबर, समान, एकनासको सन्तुलित : बराबरी = समानता, एकनासेपन,
साम्य, सारूप्य : बरामद = प्राप्त, जफत गरिएको फेला पारिएको : बरौनी = परेला, आँखाको ढकनीको रौं : बर्थ = वर्थ, बर्दाश्त = सहनशीलता, सहने शक्ति, धैर्यता : बर्फ = हिउँ जमेको पानी : बल = बल, ताकत, बल- बुत्ता, शक्ति, सामर्थ्य
: बलवर्धक = बल दिने औषधि, ताकत प्रदान गर्ने : बलवान् = ताकतिलो, बलियो, दहिलो, ज्यालो : बलशाली =n बल भएको, भएको बलवान् : बलहीन = दुर्बल, बलहीन, ताकतरहित,
ताकत नभएको, कमजोर, लुते : बलाघात = महत्व, जोर, बल, बलाघात : बलात्कार = बलात्कार, बलजफ्ती सम्भोग गर्ने क्रिया, जबरजस्ती चरित्रहरण गर्ने क्रिया : बलि = त्याग, बलिदान, बली, भोग : बलिष्ट = बलियो, ताकतवर, शक्तिवान्,
ताकतिलो : बलीवर्द = गोरु, साँढ़े : बलूत = कटुस, एक जातको रूख : बल्कि = तर, किन्तु, परन्तु : बल्ब = बल्ब, चिम, प्रकाश दिने हावाबन्द काँचको सिसा : बल्लेबाज = बल्लेबाज, क्रिकेट खेलामा रन बनाउने व्यक्ति : बवंडर = चक्रवात आँधी, चक्राकार रूप लिने तेज गतिको समुद्री लहर : बवासीर = अर्श रोग, हर्सा : बशर्ते = यो शर्तमा मात्र, यसो भए मात्र : बसंत
= वसन्त ऋतु, फूलहरू फुल्ने मौसम : बस = प्रशस्त, मनग्य, पुगिसरी, पुग्दो : बसना : = बस्नु, नजानु, निवास गर्नु : बसर = बिताउनु, यापन गर्नु, समागम, बाटो : बसेरा = अस्थायी बास, निवास, घर : बस्ता = झोला, थैली : बस्ती = बस्ती, गाउँ, ग्रामीण क्षेत्र : बहत्तर = बहत्तर, सत्तर र दुईको जोख : बहन = बहिनी वा दिदी : बहना = बग्नु, बग्ने क्रिया : बहनेली = धर्म दिदी, एउटै आमाबाट नजन्मिएको तर बनाइएको दिदी : बहरा = बहिरो, कान नसुन्ने : बहलाना = मन भुलाउनु, आनन्द प्रदान गर्नु, विश्राम गर्नु, मनोविनोद गर्नु : बहस = बहस, वाद-विवाद, छलफल, पुर्पच्छे : बहादुर = वीर, साहसी, पराक्रमी,
बहादुर : बहाना = बहाना, निहुँ, बिङ्गो, छलकार : बहानेबाज = बहाना बनाउने, कामचोर, निहुँनिकाल्ने : बहार = वसन्त ऋतु, बहार, उन्मादक समय, रमणीयता : बहाव = बग्नु, फैलिनु : बहिरंग = बाह्य, बाहिर, बाहिरको : बहिर्गत = बहिर्गत, बाहिरको कथित : बहिर्गमन = जाने क्रिया, बहिर्गमन
: बहिर्जगत = बाहिरी संसार, बाहिरको जगत् : बहिर्मुखी = बहिर्मुखी, अरूमा चासो लिने : बहिष्करण = बहिष्कार, भाग नलिनु, अपसरण, बेदखली : बही = बही, लेखा आदि विवरण खाता : बहीखाता = बहीखाता, हिसाब किताब व्यवस्थित राख्ने खाता : बहु = धेरै ज्यादै, निकै, अधिक : बहुत = धेरै, कैयौं, निकै, अधिक : बहुधा = प्राय:, धेरैजसो, खासगरी : बहुपतित्व = धेरै पति भएको, धेरै पति हुने : बहुपत्नीक
= बहुविवाह, थुप्रै पत्नी राख्ने चलन : बहुभाषी = धेरै भाषा जान्ने, थुप्रै भाषाका ज्ञाता, विद्वान्
: बहुमत = बहुमत, धेरै मत पाएको, धेरैको समर्थन भएको : बहुमूल्य = अमूल्य, महँगो, अनमोल, किम्मती : बहुरूप = बहुरूप, धेरै रूप भएको : बहुल = प्रशस्त, धेरै, मनग्य, अनेक, विविध : बहुवचन = बहुवचन एकभन्दा बढी वस्तु व्राव्यक्ति बुझाउने व्याकरण : बहुसंख्याक = :धेरै, बाहुल्य, बहुसङ्ख्यक धेरै सङ्ख्यामा :
बहू = बुहारी, भाइ छोरा या भाजो भतिजकी पत्नी स्वास्नीमानिस : |