|
य य: = देवनागरी
वर्णमालाका व्यञ्जनवर्णमध्ये छब्बीसौं वर्ण : यंत्र = यन्त्र, उपकरण, वाहन : यंत्रकार = यन्त्र रचनाकार, यन्त्रकार, यान्त्रिक, यन्त्र
जान्ने मान्छे : यंत्रणा
= प्रचण्डवेदना, यन्त्रणा, मानसिक कष्ट, मनोवेदना
यंत्रमंत्र
= जादु-टुना, टुनामुना, तन्त्रमन्त्र : यंत्र युग
= यन्त्रयुग, आधुनिक युग, यन्त्र रचनायुग : यंत्रालय
= छापा, मुद्रण, छपाइ : यंत्रीकरण
= यन्त्रक्रिया गर्नु, यन्त्ररचना, विन्यास यन्त्रवत गर्नु, यन्त्रलेचलाउने बनाउने,
यन्त्रप्रयोगगर्नु : यक = एकान्त,
एक्लो, आफू मात्र रहनाको स्थिति : यकलख्त
= सहसा, अचानक, एकाएकको, एक्कासि अकस्मात्,
हठात् यकीन = विश्वास,
भरोसा, भार, निष्ठा : यकीनआन =
निश्चय एवं निर्धारित गर्नु, पुष्टि गर्नु, विश्वास दिलाउनु, निश्चित : यक़ीनन =
नश्चय नै, पक्कापक्की, निश्चित रूपमा, अवश्यै : यकृत = यकृत, पित्ताशय, कलेजो : यक्ष = देव,
ईश्र्वर यक्ष, कुबेरका प्रजागण, देवयोनिमध्ये एक : यक्षमा =
क्षय रोग, सुकेनास : यखनी = पाकेको
मासुको रस वा झोल, सुरुवा : यजन = होम,
यज्ञ, समर्पण, त्याग, देउतालाई चढ़ाउने काम : यजमान = यष्टा,
कर्ता, गर्ने गराउने व्यक्ति, यजमान : यजुर्वेद = यजुर्वेद, तृतीय वेद, चार वेदमध्ये एक : यज्ञोपवीत
= यशोपवीत, यज्ञसूत्र, जनै: यतीम :
= टुहुरो, अनाथ, बाबु-आमा नभएको, असहाय, मातृपितृहीन
: यतीमखाना
= अनाथालय, अनाथहरू राख्ने आश्रम, अनाथआश्रम : यत्कचित = अलिकति, थोरै, केही : कोशिश, यत्न
= प्रयास, जोर, चेष्टा : यत्नपूर्वक = यतनपूर्वक, सावधानीसित होशियारले : यत्नशील
= प्रयत्नशील, यतनशील, प्रयासरत : यत्र = यहाँ
(समासको आरम्भमा 'तत्र' सगँ जोडिएर मात्रै प्रयोग हुने जस्तै यत्र- तत्र ) जहाँसुकै
पनि : यत्रतत्र = यता उति, वरीपरी, सर्वत्र : यथा = जति, जस्तै, जुन प्रकारको, जतिसम्म : यथाकथित = कथाअनुसारको नियम बमोजिमको, भनेजति, भनेजस्तो
: यथाकर्तव्य
= यथाकर्तव्य, कर्त्तव्यअनुरूप : यथाकर्म = यथाकर्म,
कर्मअनुरूप : यथाक्रम
= : यथाक्रम, क्रमानुगत, क्रमअनुरूपः यथातथ्य
= यथातथ्य, तथ्यअनुरूप, पूर्ण, अखण्ड :
यथादृष्ट =देखेजस्तो, जस्ताको त्यस्तै, दुरुस्त : |
य यथानियम
= यथानियम, नियम बमोजिम : यथाप्रयोग
= यथाप्रयोग, प्रयोगअनुरूप : यथाबुद्धि
= बुझाइअनुसार, बुद्धिले भ्याएसम्म : यथाभिप्रेत = इच्छा गरे अनुरूप, कामना गरे अनुस यथाभिमत
= इच्छाअनुरूप : यथारीति
= रीति बमोजिम, रीतिअनुरूप : यथार्थ = यथार्थ : अकल्पित, खास, तात्त्विक वास्तविक : यथार्थत
= अकृतिमता, वास्तुतथ्यता, वास्तविक, सत्यता : यथावसर =
समयअनुसारको, समय सुहाउँदो किसिमले समय सापेक्ष : यथाविधि
= विधिअनुसार नियमपूर्वक, रित पु-याएर : यथाशीघ्र
= चाँडै, झट्टै : तुरुन्तै, यथेच्छ =
चाहेजति, इच्छा बमोजिम, मनमाफिक : यथेच्छाचार
: = स्वेच्छाचारी, अनुशासन वा मर्यादाको वास्ता
नगर्ने, इच्छाअनुसारको आचरण : यथेष्ट = पर्याप्त, प्रचुर, प्रशस्त, धेरै, पुगीसरी : यथोकत = पहिले
भने जस्तो, अघिबाटै वर्णन भए जस्तो : यथोचित =
उचित, उपयुक्त, जायज, मुनासिब,
समुचित : यथोपरि = सोही, त्यो नै, निजै, त्यै
: यदा = जतिखेर
जुन समयमा, आकल- झुकल, जहिले : यदि = सम्भावनाले गर्दा, यदि : यदृच्छा = स्वेच्छा, संयोगवश, अकस्मात्, अपर्झट : यद्यपि =
तथापि, हुन त, तापनि, तर पनि, भए पनि : यम = यमराज, जेमाराज, मृत्युदेव, जगदन्तक, जविन्तक यमक = शब्दालङ्कार
: यमुना = जमुना
नदी : यव = देवपितृ
कार्यमा पवित्र मानिने अन्न, जौ : यवन = युनान
देशको आयोनिया प्रान्त वा त्यसैको निवासी, युनानवासी, युनानी जाति : यवनिका
= पर्दा, नाटकको पर्दा : यशःशेष = :मृत, मरेको, दिवङ्गत, निष्प्राण, मुर्दा : यश = ख्याति,
सुकीर्ति, प्रख्याति, महिमा, सुनाम : यशस्वी
= विख्यात, नाउँ चलेको, प्रख्यात कीर्तिमान
: यशोगाथा = कथा, कहानी, महिमावर्णन : यशोगान = प्रशंसा, गुणगान, स्तुति, कीर्तन : यष्टि = लट्ठी, लौरो, छड़ी, लहुरो, लाठी : यहाँ = यहाँ,
यता :
यहीं = यहीं, यता, नजीक, अरूतिर : |
